Bebeğin, annenin memesini doğar doğmaz reddetmesi, nadir görülen bir durumdur. Daha doğru bir ifadeyle, doğaya aykırıdır. Ancak bu son derece doğal olan davranışı olumsuz etkileyen nedenleri şöyle sıralayalım:
- Öncelikle, doğum sürecinin doğal akışla yönetilmemesidir; yani, doğal zincir baştan kopuk başlar. Doğumda kullanılan analjezikler, süt salgılanışını etkileyebileceği gibi bebeğin uyanıklık ve farkındalık düzeyini de etkileyebilir. Yani doğumdan sonra bebek uyuşuk ve/veya gergin bir yapıdaysa, meme emmeyi reddedebilir,
- Annenin doğal olarak yapması gerekeni reddetmesi, emzirmek istememesi,
- Annenin telaşlı bir biçimde emzirmesi; bebekler telaşlı bir memeden beslenmek istemezler,
- Annenin ruhsal durumu; stresi, kaygıları ve mutsuzluğu bebeği tarafından taklit edilir. Bebek anneden bu enerjiyi daha fazla almayı reddeder, dolayısıyla memesini reddeder.
Karşılaşılan bu durum şöyle yönetilmelidir: öncelikle annenin emzirmeye ilişkin daha baştan eksik ya da yanlış bilgilendirilmesi düzeltilmelidir. Annede emzirmeye dair bir istek yaratmak, emzirme başarısının en önemli parçasını oluşturur. Daha sonra anne ve bebeğin sıklıkla ten teması kurması sağlanır ve bu yolla bebek, doğal olarak sahip olduğu emme içgüdüsünü hatırlamaya başlar ve sabırlı çalışmadan sonra bebek memeye yönelir. Bu dönemde annenin psikolojik direncini güçlendirmek ve ona manevi destek vermek son derece önemlidir (bu anlamda aynı zamanda bir psikolog olmamın bir takım avantajlarını yaşamaktayım). Daha sonra, bebeğin anne memesi yerine biberondan beslenmesi sürdürülmüş ise önce biberonu unutmalıdır. Bu anlamda, biberonun yerine başka bir beslenme materyali koymayı deniyorum; örneğin, bebeğin doğumunun ilk günlerinde anne memesinden uzaklaşmaması ve emme davranışının bozulmaması (biberonun besleme prensibi anne memesinin doğal yapısından farklıdır ve bebeğin emme davranışını bozar, kafasını karıştırır) için kullanması gereken kaşık biberon, kaşık ya da kadeh yöntemine bir geri-dönüş yapıyoruz. Sonra, annenin sütü azalmış ya da tamamen gerilemiş ise, EDS yöntemini deniyoruz ki bu olağanüstü etkili bir yöntemdir. Başarı şansımız son derece yüksektir. EDS, tam anlamıyla bebek dostu bir üründür. Bu sistemin amacı, bebeğe anne sütü ve/veya mamayı ten aracılığıyla ulaştırmaktır. Bebeğin emme refleksinin devamını ve ten sıcaklığının doğallığını aktarmada harika bir çözümdür.
Büyük Bebekte Görülen “Meme Reddi”…
Bebekler, ilk aylarda sorunsuz bir şekilde meme emdikleri halde 3.-4. aydan itibaren geçici bir dönem “meme reddi” gerçekleşebilir. Bu dönemi, benzer sebeplerden ötürü 8.-9. aydan sonra da görmek mümkündür. Bunun en önemli nedeni, bebeğin büyüyor olmasıdır. Bebekler belli aylarda büyüme atağı yaşarlar. Bu şu demektir: çevrenin farkına varırlar, ihtiyaçları değişir, beslenme ve güven ihtiyaçlarına yenileri eklenir. Bu ihtiyaçlar: renkleri keşfetmek, hareket eden nesneleri ayırt etmek, insan mimiklerini anlamlandırmak ve bebeğin bedeninin sınırlarını keşfetmesi olarak sıralanabilir. Çevrenin farkına varan bebek, bu çevreye katılmak ister; bu, gelişimi açısından çok olumlu bir şeydir. Bebeğin çevreye katılma isteği de, beslenmeye vakit ayırmak istememesine ve beslenmeyi reddetmesine neden olabilir.
Gelelim meme reddi döneminde yapılması gerekenlere…
Meme reddi nedenleri:
- Bebek büyümüştür ve artık ona 1.2.3. ayındaki gibi davranılsın istemez.
- Ayına uygun davranışları gösterebileceği ortam ister.
- Bebeğin öğrenme ihtiyacı şiddetlenmiştir ve her şey ilgisini fazlasıyla çeker. Dolayısıyla, annesinin artık onu 1.2.3. ayındaki gibi emmesini beklememesi gerekir.
Peki, bu ayda bebek nasıl emzirilmeli ve ayına uygun davranışlar nedir?
- Bebeğiniz büyüdü artık, bırak oturarak emsin, onu dik tutun ve destekleyin.
- Memenizi emerken, uyaranları meme etrafına koyun ki, öğrenme ihtiyacını memede giderebilsin.
- Sakin zamanlarında da uyaran kısıtlamasına gidin ki, memede huzur bulduğunu da tekrar hatırlasın.
- Bebeğinizi gün içinde daha az yatırın artık, koyun yere kendi becerilerini keşfetsin ve geliştirsin.
- Birlikte dışarı çıkın, dış dünya uyaran açısından zengindir ve bebeğinizin ev dışındaki uyaranları da keşfetmeye ihtiyacı vardır. Aynı zamanda artık evdeyken onunla daha çok oynayın, bebeğinizin günlük uyaran kotası dolsun ki, gece daha rahat uyusun, dinlensin ve dolayısıyla da memeye vakit ayrıma ihtiyacı artsın.
Bu dönemde karşılaşılan sorunun en önemli nedeni bebeğin büyüyor olmasıdır. Annelerin bu dönemlerde bebeklerini iyi gözlemleyip, onların ihtiyaçlarını ve isteklerini doğru tekniklerle karşılamaları son derece önemlidir.
Pınar AYATA
Uzman Psikolog
Emzirme Danışmanı
Laktasyon Uzmanı
Pınar Ayata’nın emzirmeye yön veren , bebek dostu yazılarının tamamı için tıklayınız.
